MAÏSPRODUCTEN

Algemeen

De geweekte maïs wordt grof gemalen waarna de maïskiemen verwijderd worden. Hierna wordt het product fijner gemalen en worden het zetmeel en de gluten (= eiwit) uit de vezels gewassen. Middels centrifugeren worden de gluten afgescheiden van het zetmeel en vervolgens gedroogd. Deze gluten worden als maïsglutenmeel (60 % eiwit) op de markt gebracht als eiwitrijke grondstof of als natuurlijke kleurstof. De vezels worden gemengd met maïsweekwater en als droog of vochtig maïsglutenvoer vermarkt. 

Glucose wordt commercieel geproduceerd via zure en/of enzymatische hydrolyse van zetmeel. Het enzymatische proces kent twee trappen. Bij de filtratie van de glucose wordt een energierijk product geproduceerd welke behalve dextrose ook goed verteerbaar vet bevat. Het is daarom geschikt om aan jonge dieren te voeren en wordt op de markt gebracht als onder andere maïs-energie (of maïsinol). Hierna wordt een stroomschema van de verwerking van maïs weergegeven (zie figuur 4).

Vers maïsglutenvoer

Productbeschrijving
Maïsglutenvoer is een product van de natte zetmeelwinning uit maïs. Het bestaat uit een mengsel van maïsweekwater, maïszemelen, en (eventueel geëxtraheerde) maïskiemen en kan maïs bevatten die niet gebruikt kan worden als grondstof in de fabricage van maïszetmeel. Maïsglutenvoer moet snel en goed ingekuild worden, om een lange houdbaarheid te kunnen garanderen. Maïsglutenvoer is een goede eiwit bron voor herkauwers. De eiwitbestendigheid is matig, met als gevolg een hoge pensafbraak. Het fosforgehalte van maïsglutenvoer is varieert afhankelijk van de producent van 6 tot 11 g/kg droge stof, echter rundvee heeft hier geen problemen mee. Maïsglutenvoer heeft een karakteristieke geur en wordt door rundvee goed opgenomen. Het product is minder geschikt voor biggen en vleesvarkens, door de lagere gehalten aan lysine, tryptofaan en threonine. Door toevoeging van het enzym fytase kan de fosforverteerbaarheid voor varkens verhoogd worden naar 85%. In dragende zeugenvoeders kan maïsglutenvoer worden gebruikt om een voer samen te stellen met een voldoende hoog gehalte aan fermenteerbare koolhydraten.

Conservering
Vers maïsglutenvoer is een goed in te kuilen product. De toplaag van de kuil dient vlak te worden gemaakt en luchtdicht te worden afgedekt. Dit kan met plastic en wat verzwaring om de kuil te belasten. De houdbaarheid van het product is enkele maanden. Op voorwaarde dat het goed, hygiënisch en luchtdicht ingekuild is. Bij goed inkuilen zal het product van nature verzuren en daarmee goed geconserveerd zijn. De fabrikant voegt soms organisch zuur toe, waardoor het conserveringsproces verbetert. Om vorming van schimmels te voorkomen wordt aangeraden een laag zout over de toplaag te strooien.

Gebruik
De makkelijk fermenteerbare celwanden uit maïsglutenvoer, in combinatie met veel pensfermenteerbaar eiwit levert voor melkvee een extra stimulans voor de melkproductie. Indien in het proces ook de screenings zijn toegevoegd, is dit product geschikt als zetmeelbron in grasrijke rantsoenen.

Maïsweekwater

Productbeschrijving
Bij de winning van zetmeel uit maïs worden diverse voedermiddelen geproduceerd. De maïs wordt voor het malen geweekt in melkzuurhoudend warm water. Bij het continu verversen van dit weekwater wordt een vloeibare fractie geproduceerd, die maïsweekwater wordt genoemd. Hierin zijn de oplosbare delen van de maïskorrel aanwezig. De fractie wordt ingedampt tot 40 - 50 % droge stof en is dan als vochtrijk diervoeder beschikbaar. Maïsweekwater wordt vaak gebruikt als één van de componenten in maïsglutenvoer, maar wordt ook als los product afgezet aan mengvoederindustrie en varkenshouderij. Maïsweekwater bevat veel eiwit en zouten (kalium en fosfor).

Conservering
Het product dient opgeslagen te worden in een vloeistofdichte, zuurbestendige ruimte, zoals een opslagsilo of een (gecoate) betonnen opslagbunker. Door natuurlijke melkzuurfermentatie daalt de pH tot circa 4,0. Door het hoge aandeel melkzuur in combinatie met een lage pH is het product zeer lang houdbaar. Het product ontmengt niet of nauwelijks. Maïsweekwater is een eiwitrijk product en daardoor is het noodzakelijk de opslagtank regelmatig leeg te voeren en 2 tot 3 keer per jaar de tank grondig te reinigen.

Gebruik
Op basis van de hoge gehalten aan fosfor, natrium en kalium wordt geadviseerd om op droge stof basis maximaal 5 % in het rantsoen op te nemen.

Maïs-energie

Productbeschrijving
Bij de glucoseproductie uit maïszetmeel wordt bij de filtratie in de laatste fase van het productieproces het voedermiddel maïs-energie geproduceerd. De suikerfractie in maïsenergie bestaat voornamelijk uit goed verteerbare dextrose. Daarnaast bevat het een hoog aandeel goed verteerbaar vet. Het product is geschikt voor de voeding van jonge dieren.

Conservering
Maïsenergie dient opgeslagen te worden in een tank of bunker. In verband met het uitzakken dient het product regelmatig geroerd te worden. Het product wordt door de fabrikant geconserveerd met een organisch zuur. De houdbaarheid bedraagt circa 2 maanden.

Gebruik
Door de goed verteerbare nutriënten is maïs-energie een product dat geschikt is voor de voeding van jonge dieren.

Figuur 4 Stroomschema verwerking van maïs